Tiểu đường là một trong những nguyên nhân chính gây ra các bệnh nguy hiểm khác như: tai biến mạch máu não, động mạch vành, suy thận, liệt dương, mù mắt… Do đó, việc phòng và điều trị bệnh có vai trò vô cùng quan trọng.
Cần thực hiện lối sống lành mạnh, chế độ ăn kiêng và các phương pháp điều trị tiểu đường do bác sĩ đưa ra. Đăc biệt, nên có thêm thông tin về 6 nhóm thuốc hạ đường huyết giúp điều trị đái tháo đường để có thể chủ động hơn trong quá trình chữa trị.
Nhóm buguanid
Thuốc thuộc nhóm buguanid có cơ chế hoạt động là ức chế tân sinh ở gan, ức chế tổng hợp lipid dẫn đến làm giảm cholesterol trong máu, tăng nhạy cảm insulin ở tổ chức ngoại vi, tăng sử dụng glucose ở cơ, giảm hấp thu glucose ở ruột. Ngoài ra, thuốc cũng gây cảm giác chán ăn nên rất tốt với bệnh nhân đái tháo đường bị béo phì. Tác dụng phụ chủ yếu của nhóm thuốc này là làm rối loạn tiêu hóa và tăng acid lactic.
Lựa chọn đúng nhóm thuốc điều trị tiểu đường giúp bệnh điều trị nhanh hơn
Nhóm Sulphonylureas
Sulphonylureas được chia thành hai loại:
Nhóm thế hệ I: gồm các loại thuốc Tolbutamid, Acetohexamid, Clopropamid…
Nhóm thế hệ II: tác dụng nhanh hơn thuốc thế hệ I, gồm các loại thuốc: Maninil, Daonil, Predian, Amaryl…
Cơ chế hoạt động của các thuốc sulfonylurea là kích thích tế bào beta và tăng hiệu lực tác dụng của insulin nội sinh và ngoại sinh. Sulphonylureas có tác dụng chính là kích thích bài tiết insulin, làm tế bào beta nhạy cảm với các chất kích thích tiết insulin khác, tăng giải phóng insulin để đáp ứng với nồng độ cao của đường trong máu. Nhóm thuốc này có thể gây ra một số tác dụng phụ như: hạ đường huyết, rối loạn tiêu hóa, tan máu, thoái hóa bạch cầu hạt…
Xem thêm biến chứng nguy hiểm của tiểu đường
Nhóm ức chế alpha- glucosidase
Nhóm thuốc này giúp điều trị đái tháo đường thể nhẹ ở tuýp 1 và tuýp 2. Cơ chế hoạt động là thông qua sự ức chế a-glucosidase ở bờ bàn chải niêm mạc ruột. Ngoài ra, thuốc còn ức chế sacchase, Glucoamylase, maltase ở ruột và làm giảm hấp thu đường, gây giảm glucose máu sau ăn.
Nhóm thuốc ức chế men alpha glucosidase làm giảm và chậm quá trình hấp thu glucose ở đường tiêu hóa.
Một số loại thuốc điều trị tiểu đường thuộc nhóm này là: Acarbose, Voglibose…
Nhóm Thiazolidinediones
Đây là nhóm thuốc điều trị đái tháo đường tuýp 2. Các thuốc này làm tăng nhạy cảm của cơ và tổ chức mỡ với insulin bằng cách hoạt hoá PPAR (eroxisome proliferator activated receptor) vì vậy làm tăng thu nạp gluocse từ máu. Chúng cũng giúp làm tăng nhạy cảm insulin ở cơ vân tay và ngăn cản quá trình bài tiết glucose từ gan. Nhóm Thiazolidinediones không nên dùng cho phụ nữ có thai, cho con bú, bệnh nhân suy tim, suy gan, suy thận, nhiễm trùng nặng, phẫu thuật và những bệnh nhân nhạy cảm với các thành phần của thuốc.
Nhóm Benfluorex
Nhóm benfluorex có cơ chế hoạt động là giảm đề kháng insulin ở gan và cơ, giảm TG và tăng HDL-cholesteron máu. Ưu điểm của nhóm thuốc này là không gây nguy cơ nhiễm toan do tăng acid lactic, không độc gan, không gây tương tác với các thuốc chống đông, có thể kết hợp với các biện pháp điều trị khác.
Có thể kết hợp nhóm thuốc benfluorex với các phương pháp điều trị khác
Nhóm thuốc này không được dùng cho bệnh nhân là trẻ em, người có viêm tụy mãn tính, phụ nữ có thai và cho con bú.
Xem thêm loại thuốc tốt nhất điều trị tiểu đường
Nhóm Insulin
Năm 1921 Best và Banting đã phát hiện ra insulin và đưa vào điều trị đái tháo đường. Dựa vào nguồn gốc có thể chia insulin làm hai loại: insulin có nguồn gốc động vật, insulin người; dựa vào dược động học có thể chia làm 3 loại: insulin tác dụng nhanh, insulin tác dụng thường và insulin tác dụng trung gian. Khi vào cơ thể người, insulin sẽ thông qua receptor đặc hiệu trong tế bào để làm hoạt hóa vận chuyển glucose ở màng tế bào, giúp glucose đi vào trong các tế bào, đặc biệt là tế bào gan, cơ và tế bào mỡ một cách dễ dàng. Insulin cũng thúc đẩy sự tiêu thụ glucose, tăng tổng hợp glycogen ở gan và làm tăng hoạt tính của glucokinase, glycogensynthetase. Bên cạnh đó, insulin cũng làm giảm sự thuỷ phân lipid, protid nhưng đồng thời làm tăng sự tổng hợp lipid và protid từ glucid, dẫn đến làm hạ glucose máu. Insulin có thể gây dị ứng, ngứa, đau hoặc gây vã mồ hôi, hạ thân nhiệt, co giật, hôn mê khi dùng quá liều.